Özet
Bu çalışmada, farklı kültürel koşullarda yaşadıkları dönemlerde teorik ve uygulamaya dönük çıkarım, tavsiye ve deneyimleri ile yönetim alanına felsefik anlamda özgün bakış açıları sunan, günümüzde de yansımaları nispeten devam eden, Gazali ve Machiavell’in başarılı yönetime ilişkin deneyimlerini içeren görüşleri karşılaştırılarak yönetim felsefesi bağlamında Doğu ve Batı tarzı bakış açılarının ittihad etme imkânlarının incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda Doğu’yu temsilen Gazali tarafından ele alı¬nan Nasîhatü’l-Mülûk ve Batı’yı temsilen Machiavell tarafından yazılan Hükümdar adlı eserler nitel araştırma yönteminin temel prensiplerini dikkate alan bir yaklaşımla değerlendirilmiştir. Yönetime dair düşünürlerin özgün yönleri, ortak görüşleri ve farklı bakış açılarının tespit edilmesinin yanı sıra her iki felsefenin birleşebilirlik yönlü özellikleri de tartışma konusu edilmiştir. Eserlerin incelenmesi neticesinde; Gazali’nin yönetsel düşünceleri 17 kategoride, Machiavell’in yönetsel düşünceleri ise 14 kategoride toplan¬mıştır. Her iki felsefenin; yöneticinin sahip olması gereken özellikler, iletişim yönetimi, emir verme ve itaat sağlama, başkalarının fikirlerine başvurma ve yardımcılarda aranan özellikler gibi konularda birbirine yakın bakış açısına sahip olduğu bununla birlikte özellikle cömertlik, ceza verme, şiddete başvurma ve düşmanlık gibi spesifik konularda ise bakış açısı itibariyle kavramsal ve duygusal düzeyde önemli ölçüde farklılaştığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Yönetim, Gazali, Nasîhatü’l-Mülûk, Machiavelli, Hükümdar, Nitel Araştırma
Bu makale 977 kez okundu