Ayanların Osmanlı Sefer Organizasyonundaki Rolü: Fransa’nın Mısır İşgali ve Karaosmanoğulları

Ayanların Osmanlı Sefer Organizasyonundaki Rolü: Fransa’nın Mısır İşgali ve Karaosmanoğulları

Hüseyin Yılmaz

Özet

Fransa’nın Mısır işgali sonrasında Bâb-ı Âli, bir taraftan Fransa’ya savaş ilan ederken diğer taraftan da Rusya ve İngiltere ile ittifak antlaşması yapacaktı. Bu seferin düzenlenmesinde ayanlara önemli görevler düşmekteydi. Bu ayanlardan birisi olan Karaosmanoğlu ailesi de Batı Anadolu’da önemli bir güç elde etmişti. Manisa’da ortaya çıkan Karaosmanoğlu ailesi, XIX. yüzyılın başına gelindiğinde Manisa başta olmak üzere Batı Anadolu’nun en önemli kentlerinden İzmir ve Aydın’ın yöneticisi durumundaydılar. Bu sayede önemli bir sosyo-ekonomik ve sosyo-politik bir güç elde etmişlerdi. Fransa’ya savaş ilan eden Bâb-ı Âli, Karaosmanoğlu ailesinden sefer organizasyonunun sağlanmasında faydalanılacaktı. İlk başta İzmir Limanı ve Ege Bölgesi’nin sahillerinin güvenliğini sağlayacak olan aile, aynı zamanda İzmir’de bulunan Fransızların mallarının ele geçirilmesi görevini de üstlenecekti. Daha sonrasında da Karaosmanoğlu ailesi ordu için gerekli asker, hayvan, hububat gibi ihtiyaçların karşılanmasını organize edecekti. Hatta seferin ilerleyen safhalarında ailenin önde gelen mensuplarından olan Hüseyin ve Ömer ağalar bizzat sefere katılarak Mısır’a gideceklerdi. 1798’den 1802’ye kadar geçen süreçte ailenin Osmanlı ordusu için binlerce süvari ve piyade askeri temin ettiği görülmektedir. Bu askerler donatılarak İzmir Limanı’na sevk edilmekte oradan da savaşa gönderilmektedir. Bunun yanında aile Osmanlı ve Rus orduları için peksimet ve bunun için gerekli olan unun sağlanması işini de organize etmektedir. Bu görevlerin yanı sıra Anadolu sahillerine gelen kraliyet donanmasının da iaşesinin karşılanmasında görev almıştır. Hem bu görevlerinde hem de İzmir ve limanının güvenliğinin sağlanmasında Karaosmanoğlu ailesi, İzmir İngiliz konsolosu Francis Peter Werry ile yakın bir temas içinde olacaktı. Bu görevleri dikkate alındığında Karaosmanoğlu ailesinin Mısır harbi sırasında sefer organizasyonunda aktif bir görev aldığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Mısır Seferi, Karaosmanoğulları, Sefer Organizasyonu, Ayan, Batı Anadolu

Bu makale 14 kez okundu

Tam Metin:

LİSANS

Gazi Akademik Bakış Dergisi’nin içeriği Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

ISSN: 1307-9778 E-ISSN: 1309-5137

 

Powered By SOL INVICTUS