Özet
Çarlık Rusya Birinci Dünya Savaşı öncesinde ve savaş sırasında Osmanlı Devleti’ni içeriden yıpratmak ve cephelerdeki mücadelesini zayıflatmak maksadıyla Osmanlı Devleti çatısı altında yaşayan gayrimüslimleri ayaklanmaya teşvik ettiği gibi bazı Kürt grupları ile de irtibat kurarak Anadolu’nun doğusunda sözde bir Kürt devleti kurma vaadiyle onları Türk devletine karşı kışkırttı. Kürtler üzerindeki politikalarına özellikle 1914 yılı itibarıyla ağırlık veren Rusya, Osmanlı Devleti’ne karşı kullanmak maksadıyla bazı Kürt liderleri ile görüşmeye başladı. Bu görüşmelerde özellikle Osmanlı Devleti ile geçmişten beri sürtüşme içinde olan Kürt aşiretlere çeşitli vaatlerde bulunuldu. Rusya’nın Kürt aşiretleri üzerindeki esas hedefi, Kürtler arasında Rusya sempatisi yaratarak Birinci Dünya Savaşı’nda özellikle Anadolu’da Rusya güdümünde isyanlar çıkartıp Osmanlı Devleti’ni cephe gerisinde zayıflatarak meşgul etmekti. Ayrıca, başta Ermeniler ve Kürtler olmak üzere bazı etnik unsurları Rusya çatısı altında birleştirip Osmanlı Devleti’ne karşı Birinci Dünya Savaşı’nda kullanmayı hedeflediği de görülmekteydi. Bu çalışmada, ayrılıkçı Kürtçülüğe dair yukarıda dile getirilen Rus politikalarının en yoğun halini aldığı 1914- 1915 yıllarındaki gelişmeler, Çarlık Rusya’ya ait basılı arşiv belgeleri ışığında ortaya konulmaya çalışılacaktır. Ayrıca, Çarlık Rusya’nın 1914 yılında başlattığı ve teşvik ettiği ayrılıkçı Kürtçülük’e dair faaliyetlerinin, 1915 yılında Ermenilere yönelik politikaları bağlamında uğradığı değişiklikler de ele alınacaktır
Anahtar Kelimeler: Osmanlı, Rusya, Birinci Dünya Savaşı, Kürt, Ermeni
Bu makale 0 kez okundu