Özet
13. yüzyılda Anadolu’ya gelip Horasan ya da Türkistan erenleri diye anılan Yesevî dervişleri, bölgenin Türkleşmesinde ve İslamlaşmasında önemli rol oynamışlardır. Geyikli Baba, Hacı Bektaş-ı Velî, Abdal Musa, Sarı Saltuk, Emirci Sultan, Dediği Sultan bunlardan sadece bir kaçıdır. Ömer Lütfi Barkan tarafından kolonizatör olarak adlandırılan bu yerleşimci dervişlerin kurduğu zaviyeler ise bir yerleşme modelin ilk çekirdeğini oluşturmaktadır. Zikredilen yüzyılda Konya ve çevresinde Yesevî ekolünün temsilcileri Dediği Sultan ve onun halifeleri Handan Sultan, Ömer Baba, Ahmed Dede ve Melengürid Dağı’na yerleşen Yatağan Ahmed idi. Bunlar Yesevî Ata’dan aldıkları öğretileri Konya ve çevresine taşıyarak bölgenin sosyo-kültürel ve dinî yapısında etkili olmuşlardır. Turgud ve Bayburd Türkmenleriyle Horasandan hareket eden Dediği Sultan bir süre Hicaz’a uğramış oradan Melengürid Dağı’na gelmiştir. Halifesi Yatağan Ahmed’i buraya bırakarak Melengürid dağını yurt tutmasını salık vermiştir. Kendisi ise Ilgın kasabasının Mahmudhisar köyüne yerleşmiştir. Yatağan Ahmed de Melengürid Dağı’nda kendi zaviyesini kurarak, bir yandan Türkmenleri irşad ederken bir yandan da âyende ve revendeye hizmet etmeye başlamıştır. Karamanoğlu II. Mehmed Bey ile yakın ilişkiler geliştirip, Suluçimen (Söbüçimen) ve Kavak mezralarının zaviyeye vakfedilmesini sağlamıştır. Bundan sonra Suluçimen mezrası zaviye merkezli bir gelişme göstererek köye dönüşmüştür. Vakıf, tahrir, temettuat ve nüfus kayıtları esas alınarak yapılan bu çalışmada Suluçimen mezrasının zamanla nasıl Yatağan köyüne evrildiği ayrıca bahsedilen kaynaklardan hareketle köyün sosyo-ekonomik yapısı ortaya koyulurken, nüfus ve ekonomik gelişimi incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Yesevî, Derviş, İskân, Suluçimen, Yatağan, Ahmed Mürsel, Dediği Sultan
Bu makale 0 kez okundu